Nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho công nhân lao động khu công nghiệp, khu chế xuất
Thực hiện Chỉ thị số 52-CT/TW ngày 09/01/2016 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần cho công nhân lao động khu công nghiệp, khu chế xuất”, Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Kế hoạch số 27-KH/TU ngày 10/5/2016 để quán triệt tổ chức, triển khai thực hiện đến các tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên. Sau 05 năm triển khai thực hiện công tác đời sống văn hoá, tinh thần của công nhân lao động khu công nghiệp, khu chế xuất đã có nhiều chuyển biến tích cực, rõ nét.
Cùng với sự phát triển và hoàn thiện
của hệ thống thiết chế văn hóa, phong trào văn hóa - văn nghệ, thể dục thể thao
tại cơ sở cũng tiếp tục được duy trì và phát triển. Đến nay, thống kê trên toàn
tỉnh có 1.000 câu lạc bộ thể dục thể thao, trên 1.000 đội văn nghệ và hơn 800
đội thể thao thôn bản. Mỗi năm tổ chức từ 1.800 - 2.000 buổi biểu diễn. Nhiều
hoạt động văn hóa, thể thao cấp tỉnh được tổ chức định kỳ thu hút sự tham gia
của đông đảo diễn viên, nghệ nhân, vận động viên đồng bào các dân tộc; đây cũng
là điều kiện để đội ngũ công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp tham
gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ và rèn luyện thể dục thể thao tại địa bàn
cư trú.
Các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp
toàn tỉnh đã xây dựng được trên 300 câu lạc bộ thể thao, trong đó có trên 200
câu lạc bộ thể thao nhiều môn. Những năm qua đội ngũ công nhân, viên chức, lao
động đã trở thành lực lượng nòng cốt cho phong trào văn hoá, văn nghệ, thể dục,
thể thao quần chúng trên địa bàn tỉnh. Hiện có trên 70% cán bộ, công chức, lao
động tham gia tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, 100% các cơ quan, đơn
vị, doanh nghiệp đều có câu lạc bộ thể dục thể thao với nhiều hoạt động đa
dạng, phong phú, các môn thể thao được ưa chuộng... Các hoạt động văn hóa, văn
nghệ, thể thao góp phần nâng cao đời sống tinh thần của người lao động, động
viên công nhân lao động hăng hái thi đua lao động, sản xuất, công tác; tích cực
tham gia các phong trào thi đua yêu nước, trọng tâm là phong trào thi đua “Lao
động giỏi, Lao động sáng tạo”.
Ngoài việc tham gia phong trào văn
hóa văn nghệ, thể dục thể thao, người lao động trong khu công nghiệp, khu chế
xuất cũng được tuyên truyền, vận động tham gia phong trào xây dựng các danh
hiệu Gia đình văn hóa, Khu dân cư văn hóa tại địa bàn nơi cư trú.
Hằng năm, Liên đoàn Lao động tỉnh
phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức từ 2 - 3 giải thi đấu thể
thao như cầu lông, bóng bàn, bóng chuyền da, bóng chuyền hơi cho công nhân viên
chức lao động. Theo chương trình phối hợp giữa Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch
với Công ty TNHH Một thành viên Apatit Việt Nam được ký kết năm 2016, định kỳ 2
năm/lần tổ chức Giải vô địch Bóng bàn tỉnh Lào Cai mở rộng tranh Cúp Vinaapaco
cho cán bộ, công nhân, viên chức, lao động của Công ty đạt chất lượng, hiệu
quả. Hội diễn Nghệ thuật quần chúng tỉnh Lào Cai được tổ chức định kỳ 2 năm/lần
thu hút đông đảo quần chúng Nhân dân tham gia, trong đó có sự hưởng ứng tích
cực của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh điển hình như Công ty TNHH Một thành
viên Apatit Việt Nam, Công ty Hóa chất mỏ Tây Bắc, Chi nhánh Luyện đồng Lào Cai
- Vimico,...). Đặc biệt, năm 2018, đã tổ chức thành công Liên hoan Văn nghệ,
Thể thao khối các doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước tỉnh Lào Cai lần thứ I.
Đây là sự kiện văn hóa - thể thao đầu tiên dành riêng cho các đối tượng là các
doanh nghiệp ngoài khu vực Nhà nước trên địa bàn tỉnh. Liên hoan đã thu hút
được sự tham dự của 11 đơn vị doanh nghiệp với hơn 80 diễn viên, nghệ sĩ không
chuyên và 95 vận động viên; tạo ra một sân chơi văn hóa, thể thao lành mạnh và
bổ ích cho công nhân, người lao động trong các khu công nghiệp trên địa bàn
tỉnh Lào Cai.
Công tác
kiểm tra, giám sát thực hiện an toàn lao động, bảo vệ quyền lợi cho người lao
động tiếp tục được quan tâm, triển khai thực hiện. Trong giai đoạn 2016 - 2020,
các cơ quan chức năng đã tổ chức thực hiện 38 cuộc thanh tra, kiểm tra với 252
doanh nghiệp, đơn vị. Đình chỉ hoạt động đối với 220 máy, thiết bị do không
thực hiện kiểm định kỹ thuật an toàn theo quy định; tiến hành xử phạt vi phạm
hành chính về lĩnh vực lao động đối với 37 doanh nghiệp với tổng số tiền trên
668,81 triệu đồng; yêu cầu 01 doanh nghiệp thực hiện việc đóng nộp bảo hiểm xã
hội với số tiền trên 182,23 triệu đồng. Tổ chức 04 cuộc giám sát việc thực hiện
Quy chế dân chủ ở cơ sở; Chính sách Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm
thất nghiệp tại 10 doanh nghiệp. Qua giám sát, đã hướng dẫn các doanh nghiệp
thực hiện đầy đủ các quy định về chính sách pháp luật lao động, đảm bảo chế độ
quyền lợi của người lao động.
Công tác
tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật lao động đã được các cấp, các ngành
quan tâm triển khai đạt nhiều kết quả, nhất là về Bảo hiểm xã hội, Bảo hiểm y
tế, Bảo hiểm thất nghiệp trong các doanh nghiệp; qua đó nâng cao nhận thức,
trách nhiệm của người sử dụng lao động và người lao động, không để xảy ra đình
công hoặc tranh chấp lao động phức tạp.
Nhiều doanh nghiệp đã có chính sách
hỗ trợ nhà ở cải thiện tiền lương và thu nhập, quan tâm đến đời sống tinh thần
cho CNLĐ như tổ chức cho CNLĐ đi tham quan du lịch... góp phần xây dựng doanh
nghiệp ngày càng phát triển. CNLĐ đã phát huy quyền dân chủ, tham gia xây dựng
thỏa ước lao động tập thể, Nội quy lao động, chỉ tiêu sản xuất kinh doanh gắn
với cải thiện đời sống, môi trường làm việc.
Những kết quả này đã góp phần xây
dựng đời sống văn hóa lành mạnh, tạo mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và
tiến bộ; xây dựng đội ngũ công nhân lao động có lối sống văn minh, tác phong
công nghiệp, lao động có năng suất, chất lượng và hiệu quả, góp phần thực hiện
thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an
toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên bên cạnh những kết của đã đạt được, việc thực hiện Chỉ thị số
52-CT/TW vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật cho công nhân lao động chủ yếu được triển khai trong các doanh
nghiệp hoạt động tại các khu công nghiệp của tỉnh; còn các doanh nghiệp hoạt
động đơn lẻ, rải rác, có quy mô nhỏ chưa được chú trọng, hoặc có triển khai
nhưng hiệu quả chưa cao. Công tác tuyên truyền phát triển đoàn viên, thành lập
công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp ngoài khu vực hiệu quả chưa cao. Tỷ
lệ doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước có tổ chức công đoàn trên địa bàn tỉnh
còn thấp (chiếm khoảng 7%), còn lại gần 93% doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước
không có tổ chức công đoàn nên việc tuyên truyền, vận động xây dựng danh hiệu
“Doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa” gặp nhiều khó khăn. Một số các doanh nghiệp
trong các khu công nghiệp và cụm công nghiệp chưa quan tâm đúng mức đến đời
sống văn hóa tinh thần cho công nhân người lao động, các phong trào văn hóa văn
nghệ, thể dục thể thao chưa được tổ chức thường xuyên. Một số doanh nghiệp có
tổ chức các hoạt động văn hóa thể thao nhưng mới chỉ tập trung trong những ngày
lễ hoặc các sự kiện chính trị. Người công nhân lao động hưởng thụ văn hóa, tinh
thần một cách thụ động, chưa phát huy được khả năng sáng tạo văn hóa. Thiết
chế văn hóa tại các khu công nghiệp và cụm công nghiệp còn ít (chỉ có 01 Nhà
văn hóa Khu công nghiệp Tằng Loỏng, còn Khu công nghiệp Đông Phố Mới và cụm
công nghiệp Bắc Duyên Hải chưa có nhà văn hóa). Kinh phí hỗ trợ để triển khai
thực hiện Chỉ thị còn hạn chế.
Để tiếp tục thực hiện thắng lợi Chỉ thị số 52-CT/TW, nâng cao đời sống tinh
thần cho công nhân, lao động khu công nghiệp, khu chế xuất góp phần thực hiện
thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội; trong thời gian tới tỉnh
Lào Cai cần tiếp tục quan tâm triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp cụ thể như
sau:
Tuyên truyền nâng cao nhận thức trách nhiệm của cấp ủy, chính
quyền, doanh nghiệp, người sử dụng lao động về nhiệm vụ xây dựng, nâng cao đời
sống văn hóa tinh thần cho công nhân lao động trong các khu, cụm công nghiệp
trên địa bàn tỉnh. Quán triệt, tuyên truyền sâu rộng trong các cấp công đoàn và
cán bộ, đoàn viên, CNVCLĐ, chính quyền, doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động về
tầm quan trọng của công tác xây dựng, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho
công nhân lao động trong các khu công nghiệp; xác định rõ trách nhiệm của các
bên trong mối quan hệ lao động, góp phần khắc phục những hạn chế, yếu kém trong
việc thực hiện công tác xây dựng, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho công
nhân lao động thời gian qua.
Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận
thức của các chủ doanh nghiệp về vai trò, trách nhiệm trong việc nâng cao đời
sống văn hóa, tinh thần cho CNLĐ; đồng thời, tăng cường công tác giáo dục cho
đội ngũ CNLĐ về bản lĩnh chính trị, ý thức cách mạng, lòng tự hào dân tộc, từ
đó vững vàng, kiên định lập trường, tư tưởng không dao động trước những diễn
biến phức tạp ở khu vực và quốc tế cũng như âm mưu thủ đoạn chia rẽ khối đại
đoàn kết dân tộc của các thế lực thù địch.
Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến
đấu của tổ chức cơ sở Đảng; từng bước đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo
của Đảng, hoạt động của các đoàn thể chính trị - xã hội tại các doanh nghiệp.
Quan tâm công tác phát triển đảng viên, xây dựng các tổ chức cơ sở Đảng trong
các doanh nghiệp trong sạch vững mạnh.
Đẩy
mạnh việc phát triển tổ chức công đoàn trong các doanh nghiệp, trong thời gian
tới đảm bảo các doanh nghiệp đều có tổ chức công đoàn.