Sau 6 năm thực hiện Nghị quyết số
22-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lào
Cai về Giảm nghèo bền vững huyện Si Ma Cai đến năm 2020, cùng với triển khai có
hiệu quả các chính sách hỗ trợ của Trung ương đã tạo điều kiện cho người nghèo,
cận nghèo, tổ chức, cá nhân thay đổi cách nghĩ, cách làm và làm giàu. Tỷ lệ hộ
nghèo từ trên 42% năm 2016 giảm xuống còn 12% năm 2020; thu nhập bình
quân/người tăng cao. Si Ma Cai là huyện vùng cao duy nhất không còn xã lõi
nghèo.
Nghị quyết số 22-NQ/TU của Tỉnh ủy Lào Cai là Nghị quyết
chuyên đề thể hiện sự quan tâm, lãnh đạo sáng tạo của tỉnh trong việc thúc đẩy
kinh tế - xã hội, củng cố an ninh, quốc phòng và hệ thống chính trị đối với
huyện Si Ma Cai. Trong 06 năm qua, từ một huyện khó khăn của tỉnh, nghèo nhất
cả nước, song với những chủ trương, quan điểm, định hướng đúng đắn của Ban Chấp
hành Đảng bộ tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, sự quyết tâm phấn đấu nỗ lực của các
cấp, các ngành đạt được những kết quả to lớn; tạo ra những bước đột phá để
huyện Si Ma Cai giảm nghèo nhanh, bền vững. Các mục tiêu, chỉ tiêu cơ bản đều
đạt và vượt, cụ thể:
Tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP)
duy trì ở mức cao, trung bình đạt 10,7%/năm; cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng
hướng, tích cực trong từng ngành, gắn sản xuất với liên kết thị trường.
Chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông
nghiệp nông thôn có sự chuyển biến mạnh, khai thác tốt lợi thế, tập trung phát
triển một số loại cây, con có giá trị kinh tế cao gắn với ứng dụng khoa học kỹ
thuật vào sản xuất đã tạo thương hiệu cho các sản phẩm đặc hữu của địa phương,
góp phần nâng cao giá trị sản xuất trên 01 đơn vị canh tác đạt 38 triệu
đồng/ha/năm (tăng 3 triệu đồng so với mục tiêu Nghị quyết), thu nhập bình quân
đầu người đạt 31,5 triệu đồng/người/năm (vượt 11,5 triệu đồng so với mục tiêu
Nghị quyết). Bước đầu đã chuyển đổi cơ cấu nội ngành nông nghiệp từ trồng trọt
cho giá trị thấp sang chăn nuôi hàng hóa cho giá trị kinh tế cao hơn, tập quán
chăn nuôi gia súc của người dân đang từng bước chuyển từ thả rông sang nuôi
nhốt.
Tỷ lệ giảm nghèo đạt và cao hơn
mục tiêu Nghị quyết đề ra, bình quân giảm trên 10%/năm, là huyện nghèo duy nhất
không có các xã có tỷ lệ hộ nghèo cao từ 40% trở lên theo Nghị quyết số
20-NQ/TU; Thu nhập bình quân đầu người (năm 2013 mới có 9,6 triệu
đồng/người/năm đến năm 2020 thu nhập bình quân/người/năm đạt 31,5 triệu đồng,
vượt MTNQ).
Chất lượng giáo dục đào tạo từng bước được nâng lên, cơ
sở vật chất, đầu tư trang thiết bị được quan tâm. Duy trì tốt công tác khám
chữa bệnh cho nhân dân, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giám sát, kiểm soát
dịch bệnh, trên địa bàn huyện không xảy ra dịch bệnh nguy hiểm.
Kết cấu hạ tầng được thực hiện tốt; quan tâm đầu tư xây
dựng đồng bộ từ trường học, trạm y tế, hệ thống thủy lợi, nước sinh hoạt... đến
năm 2020, 100% các thôn bản đã có đường giao thông được cứng hóa, đi lại thuận
tiện kể cả vào mùa mưa, đạt 100% so với mục tiêu Nghị quyết đề ra. Các công
trình kết cấu hạ tầng được đầu tư đã phát huy tác dụng to lớn, cải thiện đời
sống nhân dân, phát triển kinh tế - xã hội của huyện, góp phần tích cực vào
công tác xóa đói giảm nghèo toàn huyện.
Hệ thống chính trị được huyện quan tâm củng cố; công tác
điều động, luân chuyển cán bộ được quan tâm và thực hiện tốt đã góp phần nâng
cao năng lực của hệ thống chính trị cơ sở. Cán bộ, công chức cấp xã cơ bản đã
được củng cố và đạt chuẩn theo quy định. Quốc phòng, An ninh trật tự xã hội
trên địa bàn được giữ vững.
Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đã đạt được, công tác
giảm nghèo của huyện Si Ma Cai trong giai đoạn vừa qua vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: Giá trị sản xuất trên
ha canh tác tăng chậm (mới đạt 38 triệu đồng/ha), việc chuyển đổi cây trồng
chậm, thu nhập thấp, giá cả nông sản không ổn định (ngô hàng hóa); tỷ lệ che
phủ rừng còn thấp. Việc sử dụng nguồn vốn 2 tỷ đồng/xã/năm còn nhiều lúng túng,
một số xã giải ngân còn chậm. Dự án đầu tư phát triển chăn nuôi giai đoạn
2015-2020, mới đạt khoảng 18,7% so với Kế hoạch được duyệt. Công tác quản lý trật tự đô thị, đất đai còn
hạn chế; vẫn còn tình trạng sinh con thứ 3 trở lên, tảo hôn còn xảy ra; tỷ lệ
người dân sử dụng nước hợp vệ sinh chưa cao; mục tiêu khó đạt đó là: tỷ lệ bác
sỹ/10.000 dân đạt 7 bác sỹ.
Trong giai đoạn tới, để giảm nghèo huyện Si Ma Cai tiếp
tục thực sự hiệu quả, thực chất và bền vững, huyện Si Ma Cai tập trung triển
khai thực hiện một số nhóm nhiệm vụ giải pháp trọng tâm:
Tập
trung phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp trên địa nhằm tạo thu nhập bền vững
cho nông dân thông qua việc thực hiện hiệu quả các dự án, mô hình như: dự án
Ngân hàng bò, Dự án đầu tư phát triển chăn nuôi; phát triển mở rộng diện tích
cây ăn quả ôn đới (mận Tả van, Lê xanh, Lê Tai nung, Sơn tra); Phát triển cây
dược liệu (Tam thất, Đương quy, Ý dĩ ..); phát triển diện tích rau trái vụ nhằm
tăng thu nhập cho nhân dân. Nhân rộng các giống vật nuôi bản địa được thị
trường ưa chuộng (vịt Sín Chéng, gà đen, lợn địa phương) nhằm nâng cao lợi thế
cạnh tranh của các sản phẩm bản địa. Cân đối các nguồn
vốn để tiếp tục đầu tư cho cơ sở vật chất trường học đạt chuẩn quốc gia theo
tiêu chí mới để nâng cao chất lượng dạy và học. Tập
trung tuyên truyền, vận động nhân dân triển khai quyết liệt các biện pháp, xử
lý nghiêm các trường hợp vi phạm, khắc phục tình trạng tảo hôn, sinh con thứ ba
trên địa bàn. Tiếp tục làm tốt công tác xây dựng, củng
cố hệ thống chính trị, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hệ thống chính trị các
cấp, đặc biệt là cấp xã. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền
sâu rộng đến cán bộ và nhân dân, đặc biệt là các hộ nghèo, từ đó làm thay đổi
dần nhận thức của người dân trong việc tránh trông chờ ỷ lại vào nhà nước mà tự
mình vươn lên làm giàu. Tích cực chỉ đạo chuyển đổi
mạnh cơ cấu nội ngành nông nghiệp, cơ cấu cây trồng theo hướng hàng hóa, có
liên kết thị trường. Thực hiện nhanh việc chuyển đổi các cây trồng có giá trị
kinh tế cao, nâng cao hệ số sử dụng đất, nhằm nâng cao giá trị canh tác trên
một đơn vị sử dụng đất. Tiếp tục đào tạo nghề cho lao
động nhằm tăng tỷ lệ lao động qua đào tạo, nâng cao trình độ lao động. Tiếp tục đầu tư chương trình giảm nghèo bền vững; đầu tư
phát triển các thành phần kinh tế tư nhân, tăng cường phát triển các mô hình
hợp tác xã; ứng dụng khoa khọc kỹ thuật, ưu tiên đầu tư giống cây trồng, vật
nuôi tăng năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh, phát triên thị trường
tiêu thụ sản phẩm.