Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật, Hội Văn học nghệ thuật tỉnh và các Hội thành viên đã và đang thực hiện tốt công tác truyền bá, phổ biến kiến thức khoa học - kỹ thuật, văn học - nghệ thuật góp phần tích cực trong việc nâng cao dân trí, bồi dưỡng kiến thức cho Nhân dân, đưa tiến bộ khoa học - kỹ thuật áp dụng vào sản xuất và đời sống, góp phần đẩy mạnh xây dựng và phát triển văn hoá - kinh tế - xã hội.

Cơ sở vật chất các cơ quan, đơn vị được đầu tư xây dựng theo hướng hiện đại; trang thiết bị phục vụ công tác được bổ xung đáp ứng yêu cầu làm việc, nghiên cứu khoa học của đội ngũ trí thức. Với tầm nhìn chiến lược, các nhiệm kỳ đại hội, Tỉnh uỷ ban hành nhiều đề án nhằm phát triển toàn diện mọi mặt của xã hội qua đó tạo động lực, điều kiện thuận lợi cho đội ngũ trí thức phát huy trí tuệ, say mê công tác, đổi mới sáng tạo. Cấp uỷ Đảng, chính quyền các cấp luôn chỉ đạo làm tốt công tác tuyên truyền chủ trương của Đảng về xây dựng đội ngũ trí thức đồng thời quan tâm, ghi nhận, tôn vinh những đóng góp của đội ngũ trí thức.

Hiện nay, hơn 22.000 trí thức trên địa bàn tỉnh đang hăng hái thi đua, phát huy tính chủ động, đổi mới sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ, điều hành công việc, làm tốt công tác cải cách hành chính, thực hiện tốt Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Trung ương Đảng “một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Sau 15 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW ngày 06/8/2008, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về “Xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước", nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của đội ngũ trí thức trong công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc được nâng lên rõ rệt. Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh luôn chủ động, kịp thời chỉ đạo xây dựng đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ từng giai đoạn và lâu dài. Cơ chế chính sách phát triển đội ngũ trí thức từng bước được đổi mới tạo môi trường thuận lợi, động lực cho đội ngũ trí thức được cống hiến, sáng tạo, phát triển. Tỉnh đã ban hành các quy định cụ thể hóa Luật cán bộ, công chức; Luật viên chức và các văn bản dưới luật về công tác tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, phân cấp quản lý, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ, công chức, viên chức.

Đội ngũ trí thức tăng về số lượng, nâng cao chất lượng, kỹ năng nghề nghiệp được nâng lên. Đến hết tháng 6/2022 toàn tỉnh có 22.869 trí thức công tác trong các cơ quan khối Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị -xã hội từ tỉnh đến cơ sở (tăng gấp 2,1 lần so với năm 2008). Trong đó có 21 tiến sĩ, 38 bác sỹ chuyên khoa II, 1.311 thạc sĩ, 245 bác sĩ chuyên khoa I, 15179 đại học và 6102 cao đẳng. Cơ bản trí thức tâm huyết, trách nhiệm với công việc; chủ động sáng tạo trong nghiên cứu, đề xuất giải pháp phát triển kinh tế - xã hội tại cơ quan, đơn vị, địa phương đáp ứng yêu cầu hội nhập, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và xây dựng nông thôn mới.

Công tác thu hút, tuyển dụng, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ trí thức được các cấp uỷ, chính quyền quan tâm lãnh đạo thực hiện, nhất là công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ. Cơ chế, chính sách của tỉnh đã thu hút được nhiều trí thức có trình độ, năng lực đến công tác. Đội ngũ trí thức trong một số lĩnh vực như nông - lâm nghiệp, văn hóa - xã hội đã tích cực nghiên cứu khoa học, ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất từ đó góp phần nâng cao năng xuất, chất lượng sản phẩm, nâng cao trình độ dân trí trên phạm vi toàn tỉnh.

Hội thảo tư vấn phản biện “Giải pháp phát huy vai trò của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ tỉnh Lào Cai góp phần tham gia xây dựng và phát triển địa phương”.

Đội ngũ trí thức tham gia công tác lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong công tác; không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả lãnh đạo, quản lý, điều hành, góp phần quan trọng vào công tác cải cách hành chính, đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Đội ngũ trí thức trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh phát huy tốt vai trò là lực lượng nòng cốt xây dựng lực lượng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, thực hiện tốt nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh, đặc biệt là đảm bảo hòa bình an ninh biên giới quốc gia trên địa bàn tỉnh. Đội ngũ trí thức trẻ, năng động, sáng tạo, thích ứng nhanh với nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, có nhiều đóng góp thiết thực, tích cực vào quá trình phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội của tỉnh đồng thời từng bước khẳng định về chuyên môn, quản lý, lãnh đạo.

Đội ngũ trí thức công tác tại các xã, phường, thị trấn luôn chủ động, tích cực, nắm chắc cơ sở, kịp thời tham mưu, đề xuất với cấp uỷ đảng, chính quyền địa phương ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật, khai thác tiềm năng thế mạnh để phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, giải quyết một số vấn đề bức xúc liên quan đến đất đai, xây dựng, an ninh trật tự, việc làm ngay tại địa phương,… Nhiều trí thức đã vận dụng có hiệu quả tri thức, kinh nghiệm về chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, phát triển kinh tế gia đình, cùng chính quyền địa phương tích cực tham gia xoá đói, giảm nghèo, xây dựng nôn thôn mới.

Tuy nhiên, nhận thức của một số ít cấp ủy đảng, chính quyền về vị trí, vai trò đội ngũ trí thức trong thời kỳ hội nhập, mở cửa chưa thực sự sâu sắc nên chưa chú trọng công tác tạo nguồn, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, quy hoạch, sử dụng trí thức. Công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có mặt còn hạn chế. Nhiều người đi học chương trình sau đại học không liên quan đến chương trình đại học đã được đào tạo; khi học xong chương trình sau đại học nhưng kiến thức, kỹ năng, năng lực nghiên cứu khoa học, khả năng sử dụng ngoại ngữ, ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế. Sự đóng góp của đội ngũ trí thức vào quá trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh chưa xứng tầm với tiềm năng; vẫn còn một bộ phận trí thức làm việc thiếu chuyên nghiệp; lề lối, tác phong làm việc, ý thức kỷ luật, ý thức trách nhiệm chưa đáp ứng được yêu cầu công việc và vị trí việc làm. Trí thức có trình độ cao (sau đại học) chủ yếu tập trung làm việc trong các cơ quan cấp tỉnh. Việc bố trí, sử dụng đội ngũ trí thức đã được đào tạo sau đại học đôi khi chưa hợp lý (cơ bản làm quản lý, ít làm chuyên môn). Nhiều lĩnh vực chưa làm tốt công tác quy hoạch đào tạo đội ngũ trí thức nên hiện nay vẫn thiếu chuyên gia đầu ngành, đội ngũ cán bộ chuyên môn, cán bộ kỹ thuật chất lượng cao. Tỷ lệ trí thức là người dân tộc thiểu số còn thấp, trí thức là người dân tộc thiểu số có trình độ sau đại học chỉ chiếm khoảng 29%.

Để phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại hạn chế, trong thời gian tới cần tập trung triển khai một số nhiệm vụ sau:

Một là, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt sâu rộng các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ đã nêu trong Nghị quyết số 27-NQ/TW về “Xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. Nâng cao nhận thức, hành động của các cấp uỷ, chính quyền, trong đảng viên, Nhân dân về vị trí, vai trò quan trọng của đội ngũ trí thức đối với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh quốc phòng, nâng cao đời sống Nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh.

Hai là, cấp ủy, chính quyền các cấp tiếp tục phân tích, đánh giá, rút kinh nghiệm kết quả 15 năm thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW trên địa bàn; tuyên truyền sâu rộng trong cán bộ, đảng viên, Nhân dân, các cơ sở giáo dục - đào tạo nhằm nâng cao nhận thức về vai trò, vị trí quan trọng của đội ngũ trí thức trong giai đoạn hiện nay. Rà soát, thống kê, xây dựng kế hoạch quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ trí thức lâu dài cho địa phương. Đảm bảo quy hoạch, đào tạo đúng chuyên môn, chuyên ngành đã được học; gắn việc quy hoạch, đào tạo với sử dụng trí thức; chú ý quy hoạch, đào tạo trí thức là người dân tộc thiểu số, người dự nguồn cán bộ của địa phương.

Ba là, rà soát, điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện cơ chế chính sách thu hút, đãi ngộ, hỗ trợ nguồn nhân lực chất lượng cao đến công tác, cống hiến cho tỉnh. Tiếp tục hoàn thiện các quy định về quản lý cán bộ, công chức, viên chức tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho đội ngũ trí thức giao lưu học tập kinh nghiệm công tác, nâng cao trình độ chuyên môn - chuyên sâu. Các ngành rà soát, phát hiện, quy hoạch, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ chuyên gia đầu ngành.

Bố là, nâng cao chất lượng hoạt động các tổ chức hội trí thức, thu hút ngày càng nhiều trí thức tham gia, nhất là Liên hiệp các hội khoa học - kỹ thuật, Hội văn học nghệ thuật và các hội ngành nghề khác.

Năm là, rà soát, quy hoạch, đầu tư cho hệ thống giáo dục - đào tạo phù hợp với điều kiện, yêu cầu phát triển của địa phương. Nâng cao chất lượng bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục, giáo viên từ đó nâng cao chất lượng dạy và học trong các cơ sở giáo dục - đào tạo, công tác hướng nghiệp, phân luồng học sinh phổ thông. Các cơ sở giáo dục và đào tạo cần chủ động, tích cực giao lưu, hợp tác với các cơ sở giáo dục ngoài tỉnh và nước ngoài để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ trí thức của tỉnh.

Sáu là, Huy động các nguồn lực đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội; đẩy mạnh kêu gọi thu hút đầu tư, nhất là các lĩnh vực có khả năng phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương, tạo điều kiện và cơ hội cho trí thức trẻ tham gia làm việc trong các thành phần kinh tế; có chính sách thoả đáng khuyến khích, động viên trí thức trẻ đi học tập nâng cao trình độ chuyên môn trong nước và nước ngoài về phục vụ địa phương, đặc biệt những ngành trọng yếu về khoa học - kỹ thuật như kinh tế, môi trường, công nghệ thông tin, y dược, du lịch - dịch vụ...

Bảy là, Tiếp tục nghiên cứu, tổ chức thi chọn lãnh đạo đối với các cơ quan trong hệ thống chính trị. Để từng bước nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý, lãnh đạo từ tỉnh đến cơ sở.