Đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh Lào Cai
Sau 20 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khoá IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể và gần 10 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TU ngày 26/9/2013 của Tỉnh ủy Lào Cai về phát triển hợp tác xã trên địa bàn tỉnh Lào Cai, định hướng đến năm 2020; khu vực kinh tế tập thể (KTTT) tỉnh Lào Cai đã có nhiều chuyển biến tích cực.
Nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của KTTT trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của các cấp ủy đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên ngày càng được nâng cao. Số lượng hợp tác xã tăng qua các năm, doanh thu và thu nhập các xã viên dần được cải thiện. Ứng dụng khoa học công nghệ mới, hiện đại vào sản xuất, kinh doanh có chuyển biến tích cực; các hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp ngày càng hiệu quả, gắn với phát triển các sản phẩm chủ lực của tỉnh; liên kết tiêu thụ sản phẩm thông qua các siêu thị, doanh nghiệp đưởc mở rông cả trong và ngoài tỉnh. Phát triển của KTTT đã tác động tích cực đến kinh tế hộ gia đình, góp phần giải quyết việc làm, xoá đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, ổn định an ninh, chính trị, phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Lãnh đạo tỉnh Lào Cai thăm, kiểm tra tình hình sản xuất tại Hợp tác xã Tâm Hợi (Bảo Thắng)
Xác định việc đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể là nhiệm vụ chính trị quan trọng, tỉnh Lào Cai đã xác định một số mục tiêu như: Đến năm 2030, Trên địa bàn toàn tỉnh có khoảng 750 hợp tác xã với 12.000 xã viên (bình quân 16 xã viên/hợp tác xã); 9.000 tổ hợp tác với 135.000 thành viên (Bình quân 15 xã viên/hợp tác xã); 05 liên hiệp hợp tác xã với 25 hợp tác xã thành viên. Bảo đảm trên 60% tổ chức kinh tế tập thể đạt loại khá trở lên. Trong đó, có 50% tham gia liên kết theo chuỗi giá trị. Có trên 70 hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; phát triển các chuỗi giá trị nông sản hàng hóa gắn với liên kết sản xuất, cung cấp dịch vụ chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; đẩy mạnh tham gia vào các chuỗi cung ứng đưa sản phẩm nông nghiệp của tỉnh sang các địa phương khác trên cả nước và xuất khẩu ra nước ngoài.
Đến năm 2045, phấn đấu thu hút tối thiểu 20% dân số trong độ tuổi lao động trên địa bàn tỉnh tham gia các tổ chức kinh tế tập thể. Phấn đấu trên 90% tổ chức kinh tế tập thể hoạt động hiệu quả, trong đó có ít nhất 75% tham gia các chuỗi liên kết. Các tổ chức kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh đều áp dụng công nghệ, nhất là chuyển đổi số vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.
Để hoàn thành thắng lợi các mục tiêu đã đề ra, trong thời gian tới, tỉnh Lào Cai cần tập trung triển khai thực hiện một số nhóm nhiệm vụ, giải pháp như sau:
Một là, Nhận thức đúng, đầy đủ về bản chất, vị trí, vai trò và tầm quan trọng của kinh tế tập thể. Các cấp ủy đảng, chính quyền tổ chức tuyên truyền sâu rộng về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc phát triển kinh tế tập thể đến cán bộ, đảng viên và nhân dân; để có nhận thức đúng, đầy đủ về vai trò của kinh tế tập thể đối với sự phát triển toàn diện, bền vững gắn với thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị của tỉnh; tạo sự chuyển biến về nhận thức, sự quyết tâm cao của các cấp, các ngành về các nhiệm vụ, giải pháp đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức kinh tế tập thể
Hai là, tiếp tục đổi mới, hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể. Rà soát, đề nghị sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật về kinh tế tập thể như: Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Luật Đất đai (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung các Luật về thuế; Luật các tổ chức tín dụng (sửa đổi); bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, giúp các tổ chức kinh tế tập thể phát triển bền vững. Sửa đổi, bổ sung các chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể theo hướng xác định các tổ chức kinh tế tập thể là chủ thể phù hợp để kết hợp giữa đầu tư của Nhà nước và đầu tư, quản lý của tập thể người dân (đầu tư công - quản trị cộng đồng) như:
Ba là, Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các tổ chức kinh tế tập thể. Triển khai các biện pháp đồng bộ giải quyết dứt điểm các vấn đề còn tồn đọng của kinh tế tập thể gồm: Nợ tồn đọng kéo dài trong hợp tác xã (nợ nhà nước, nợ ngân hàng, nợ các tổ chức kinh tế khác, nợ thành viên, thành viên nợ hợp tác xã...); các quan hệ về tài sản của hợp tác xã, đặc biệt là những tài sản liên quan đến đất đai. Hướng dẫn, quy định xây dựng mô hình hợp tác xã tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số đặc biệt địa bàn có du lịch phát triển. Rà soát, hướng dẫn sắp xếp lại các hợp tác xã hoạt động không hiệu quả; xử lý dứt điểm các hợp tác xã ngừng hoạt động, chờ giải thể và các hợp tác xã chưa chuyển đổi, tổ chức lại theo quy định của pháp luật. Phát triển kinh tế tập thể trên tất các lĩnh vực: Nông nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại dịch vụ và các lĩnh vực khác. Chú trọng đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực, trình độ của các cán bộ quản lý trong tổ chức kinh tế tập thể. Tạo điều kiện để thành viên trong các tổ chức kinh tế tập thể phát huy tinh thần dân chủ, tự nguyện, tự chủ, tự chịu trách nhiệm; khuyến khích mở rộng, đa dạng hóa các loại thành viên trong tổ chức KTTT (thành viên chính thức và thành viên liên kết).
Bốn là, Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của nhà nước đối với kinh tế tập thể; xây dựng bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế tập thể tập trung, thống nhất, xuyên suốt trong chỉ đạo điều hành từ cấp tỉnh đến cơ sở. Thường xuyên kiện toàn, nâng cao vai trò trách nhiệm và năng lực hoạt động của Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã các cấp trong phát triển kinh tế tập thể, phát huy vai trò nòng cốt của liên minh hợp tác xã tỉnh trong nghiên cứu, tham mưu cho cáp cấp, các ngành về kinh tế tập thể, hợp tác xã, tổ hợp tác. Xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có chuyên môn, nghiệp vụ, được đào tạo chuyên sâu về kinh tế tập thể, có tư tưởng chính trị vững vàng, có năng lực xây dựng và tổ chức thực hiện hiệu quả pháp luật, cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch để kinh tế tập thể phát triển lành mạnh, đúng định hướng.
Năm là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp và Liên minh Hợp tác xã đối với phát triển kinh tế tập thể. Đẩy mạnh xây dựng, củng cố và phát triển các tổ chức, cơ sở đảng, đoàn thể trong các tổ chức kinh tế tập thể, nhằm phát huy vai trò là hạt nhân chính trị lãnh đạo các thành viên, người lao động thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội - nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh tăng cường tuyên truyền, vận động để hội viên, đoàn viên và nhân dân nắm chắc chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về kinh tế tập thể; phối hợp với các địa phương, tổ chức vận động, phát triển các loại hình kinh tế tập thể. Củng cố, tăng cường hoạt động của Liên minh Hợp tác xã tỉnh và các tổ chức đại diện, trong đó Liên minh Hợp tác xã là nòng cốt bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể. Liên minh Hợp tác xã phát huy và làm tốt vai trò là cầu nối giữa Đảng và Nhà nước với thành phần kinh tế tập thể; hướng dẫn, chia sẻ thông tin, vận động thực hiện các chính sách đối với kinh tế tập thể; cùng với các tổ chức kinh tế tập thể thực hiện tốt, đúng quy định một số nội dung dịch vụ công nếu được Nhà nước giao. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực, trình độ cán bộ trong Liên minh Hợp tác xã tỉnh.