Tăng cường công tác ngoại giao kinh tế trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước
Lào Cai là tỉnh miền núi biên giới, nằm giữa vùng Đông Bắc và vùng Tây Bắc với 182,086 km đường biên giới, do đó Tỉnh ủy Lào Cai đã xác định việc thực hiện Chỉ thị số 41-CT/TW ngày 15/4/2010 của Ban Bí thư về tăng cường công tác ngoại giao kinh tế trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Qua 10 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 41, cùng với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị đã đạt được nhiều kết quả cao, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội bền vững, xóa đói giảm nghèo, ổn định và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân trên địa bàn toàn tỉnh.
Trong giai đoạn 2010-2020, tỉnh Lào Cai luôn nhận
được sự quan tâm lãnh đạo và chỉ đạo của Trung ương, cùng với việc tỉnh vận
dụng nhiều giải pháp phát triển kinh tế - xã hội tương đối hiệu quả, đặc biệt
là tập trung cải thiện môi trường kinh doanh và thu hút đầu tư nên kinh tế - xã
hội của tỉnh đã có sự chuyển biến tích cực. GRDP tăng trưởng
bình quân đạt 10%/năm (2011-2020), cao gấp 1,8 lần mức bình quân của cả nước;
GRDP bình quân đầu người năm 2020 đạt 76,1 triệu đồng/người, cao gấp gần 1,2
lần mức bình quân của cả nước; quy mô GRDP của tỉnh năm 2020 tăng gấp 1,8 lần năm
2015; cơ cấu kinh tế chuyển dịch nhanh theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại
hoá; mô hình tăng trưởng đang chuyển dịch từ
chiều rộng sang chiều sâu và nâng cao chất lượng tăng trưởng; khai thác hiệu quả và tối đa các tiềm năng, lợi thế trong phát
triển; giải quyết việc làm, bảo đảm an sinh xã hội; có nhiều
đóng góp cho phát triển Vùng trung du và miền
núi phía Bắc; kết cấu hạ tầng được đầu tư ngày càng hoàn thiện.
Các hoạt động đối ngoại, hợp tác phát triển với các đối
tác truyền thống, tổ chức quốc tế tiếp tục được củng cố, mở rộng, triển khai
trên nhiều lĩnh vực kinh tế, văn hóa, giáo dục, xây dựng, y tế. Trong hợp tác
với tỉnh Vân Nam, đã xúc tiến triển khai thực hiện nhiều nội dung trong các
biên bản thỏa thuận về hợp tác đầu tư, thương mại, du lịch; xác định đây là một
trong những đối tác hợp tác quốc tế đặc biệt quan trọng, nên sau chuyến thăm và
làm việc của đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai tại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) vào
tháng 8/2017, ngày 03/11/2017 Tỉnh ủy Lào Cai đã ban hành Quyết định số 662-QĐ/TU
thành lập Tổ giúp việc triển khai cụ thể hóa các nội dung hợp tác với tỉnh Vân
Nam (Trung Quốc); theo đó, riêng trong năm 2018 Tổ giúp việc đề ra 08 lĩnh vực
hợp tác trọng tâm cần triển khai thực hiện với 61 nhiệm vụ cụ thể. Tính đến hết
quý I/2018 có 18/18 nhiệm vụ hoàn thành đúng tiến độ. Hợp tác với Tỉnh Vân Nam (Trung
Quốc) được nâng lên tầm cao mới, toàn diện, thiết thực với nhiều nội dung hợp
tác đang tích cực được triển khai, các hoạt động hợp tác thể hiện nổi bật ở
chương trình hợp tác hành lang kinh tế 5 tỉnh, thành phố: Quảng Ninh - Hải
Phòng – Hà Nội – Lào Cai (Việt Nam) và Vân Nam (Trung Quốc). Hợp tác với Vùng
Nouvelle Aquitaine (Cộng hòa Pháp) được tiếp tục duy trì và mở rộng, đã tiến
hành ký kết Thỏa thuận khung ba năm hợp tác giữa các địa phương Nouvelle
Aquitaine, tỉnh Lào Cai và tỉnh Thừa Thiên Huế giai đoạn 2017 – 2019 (ký kết
ngày 17/3/2017 tại Pháp); ký kết Thỏa thuận hợp tác giữa tỉnh Lào Cai với Vùng
Nouvelle Aquitaine (CH Pháp) giai đoạn 2020 – 2023 (ký kết ngày 4/02/2021 tại
Lào Cai, ngày 29/01/2021 tại Pháp). Tính
đến thời điểm hiện nay, các nội dung hợp tác theo thỏa thuận khung hợp tác về
cơ bản đã hoàn thành các nội dung theo thỏa thuận. Vùng Nouvelle Aquitaine hỗ trợ giúp tỉnh xây dựng 03 phương án trưng bày
Bảo tàng tỉnh, nhà du lịch Sa Pa, nhà du lịch Bắc Hà và hợp tác phát triển du lịch mạo hiểm tại Vườn quốc
gia Hoàng Liên. Ngoài ra, trong lĩnh vực nông nghiệp việc triển khai Dự án
IDEAS đã bước đầu tạo ra các mô hình hỗ trợ sinh kế nhỏ phù hợp với điều kiện
thực tế tại địa phương, là tiền đề để hỗ trợ mở rộng các mô hình trong giai
đoạn tiếp theo. Hợp tác với tỉnh Brest (Cộng hoà Belarus) trên cơ sở Thỏa thuận hợp tác ký
ngày 27/6/2017 giữa UBND tỉnh Lào Cai và Ủy ban hành chính tỉnh Brest (Cộng hoà
Belarus), từ ngày 12-15/6/2018 Đoàn công tác tỉnh Lào Cai do đồng chí Chủ tịch
UBND tỉnh làm Trưởng đoàn đã đến thăm, làm việc và tổ chức các cuộc xúc tiến
đầu tư, giao lưu với chính quyền và doanh nghiệp tỉnh Brest. Hiện nay các cơ
quan, đơn vị của 2 bên đang tổ chức triển khai thực hiện các nội dung hợp tác
theo thỏa thuận đã ký kết. Ngoài ra, tỉnh Lào Cai còn
triển khai nội dung thỏa thuận hợp tác với Bang Victoria (Australia); hợp tác
với thành phố Gyeongsan (Hàn Quốc); với các tổ chức, định chế tài chính lớn
trên thế giới như: Ngân hàng thế giới (WB); Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB);
Cơ quan phát triển Pháp (AFD); JICA Nhật Bản; KOICA Hàn Quốc; DANIDA Đan Mạch …
và Đại sứ quán các nước tại Việt Nam. Thông qua các chương trình hợp tác từng
bước xây dựng chiến lược về quan hệ kinh tế với các vùng, lãnh thổ, các định
chế tài chính, các đối tác nước ngoài nhằm đảm bảo các lợi ích kinh tế, tranh
thủ tối đa các nguồn lực cho phát triển, góp phần giữ vững an ninh trật tự,
nâng cao vị thế của Tỉnh, được Trung ương, bạn bè và đối tác đánh giá cao.
Cùng với đó, tỉnh Lào
Cai tăng cường trao đổi thông tin, tiếp cận các tổ chức quốc tế có uy
tín như Văn phòng xúc tiến thương mại Nhật Bản (JETRO), Phòng Thương
mại và Công nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (KCCI), Văn phòng Xúc tiến
thương mại và Đầu tư Hàn Quốc (KOTRA), Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản (JBAV).... Đẩy
mạnh
tiếp xúc với các nhà đầu tư tiềm năng từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, Malaysia
và Trung Quốc... các công ty, tập đoàn đa quốc gia nước ngoài đang hoạt động
tại Việt Nam để kêu gọi đầu tư vào các lĩnh vực sản xuất công nghệ cao, công
nghiệp phụ trợ, dịch vụ chất lượng cao, hạ tầng kỹ thuật, du lịch, thương mại. Công tác xúc tiến vận động NGO
được chú trọng và tăng cường; phối hợp với
Ban Điều phối viện trợ nhân dân (PACCOM) và các tổ chức phi chính phủ nước
ngoài đã và đang triển khai các dự án có nhiều hiệu quả.
Trong giai đoạn 2010 - 2020, tỉnh Lào Cai đã tích cực, chủ động thu hút các
nguồn lực để tiếp tục hoàn thiện cơ sở hạ tầng kết nối của Khu Kinh tế cửa
khẩu. Nguồn vốn hỗ trợ hạ tầng Khu Kinh tế cửa khẩu Lào Cai chiếm tỷ trọng gần
50% trong tổng vốn đầu tư phát triển hạ tầng Khu kinh tế Lào Cai, trong đó ưu
tiên phát triển hạ tầng kỹ thuật của Khu kinh tế cửa khẩu (hệ thống đường giao
thông, hoàn thiện các dự án, công trình như Hạ tầng kỹ thuật Khu Thương mại
công nghiệp Kim Thành, Đông Phố mới, Bắc Duyên Hải ...). Ngoài ra, để kết nối,
phát huy vai trò của Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai nói riêng, vai trò “cầu nối”
của Lào Cai trên tuyến hành lang nói chung, trong thời gian qua nhiều dự án lớn
quan trọng đã được Trung ương triển khai thực hiện, mang lại hiệu quả rõ nét,
tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của Lào Cai, cũng như hoạt
động hợp tác mọi mặt giữa tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), nhất là:
dự án tuyến đường bộ cao tốc Nội Bài – Lào Cai; … Qua đó, góp phần xây dựng Khu
kinh tế cửa khẩu Lào Cai ngày càng khang trang, hiện đại, phục vụ tốt hơn nhu
cầu hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh qua cửa khẩu Lào Cai, trở thành
động lực chủ yếu cho phát triển nhanh và bền vững, tạo động lực và tác động lan
tỏa rộng lớn, khẳng định chủ trương,
quyết tâm của Lào Cai về phát triển Khu kinh tế cửa khẩu hoàn toàn
đúng và trúng, được Trung ương ghi nhận.
Trong thời gian tới, để tiếp tục thực
hiện có hiệu quả công tác ngoại giao kinh tế, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị
quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI và Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng,
tỉnh Lào Cai cần tiếp tục tập trung thực hiện một số các nhiệm vụ, giải pháp cụ
thể như sau:
Đẩy mạnh thực hiện các công trình trọng điểm,
dự án có tính then chốt của cả nước trên địa bàn tỉnh, vùng Trung du và miền núi phía Bắc được triển khai theo kế hoạch
(nâng cấp, mở rộng đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai, cảng hàng
không Sa Pa, cầu đường bộ qua sông Hồng
thuộc khu vực Bát Xát (Việt Nam) – Bá Sái (Trung Quốc), đầu tư tuyến đường sắt
khổ tiêu chuẩn Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, nâng cấp cải tạo tuyến đường sắt
Yên Viên – Lào Cai…). Kết cấu hạ tầng, nhất là kết cấu hạ tầng
các khu công nghiệp, Khu kinh tế cửa khẩu, khu đô thị, khu du lịch, khu dịch vụ
logistics, viễn thông, công nghệ thông tin… được đầu tư xây dựng, sớm đưa vào
khai thác, sử dụng. Kết cấu hạ tầng chuyển đổi số được quan tâm đầu tư sớm,
nhất là trong lĩnh vực giao thông vận tải và logistics, đô thị, du lịch…
Tiếp tục tăng cường công tác quản lý, đẩy nhanh
tiến độ giải ngân các nguồn vốn ODA, NGO đảm bảo theo kế hoạch được giao cũng
như cam kết từ phía nhà tài trợ. Xây dựng, đề xuất các dự án vận động vay vốn
ODA, viện trợ NGO đảm bảo phù hợp với lĩnh vực ưu tiên xúc tiến vận động và hoạt
động của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, đảm bảo việc quản lý và sử dụng
nguồn viện trợ phi chính phủ nước ngoài tuân thủ theo các quy định của Chính phủ
và của tỉnh Lào Cai.
Tiếp tục tăng cường, củng cố mối quan hệ với tỉnh
Vân Nam (Trung Quốc) để triển khai thực hiện mở rộng Khu Kinh tế cửa khẩu Lào
Cai, tháo gỡ những khó khăn thúc đẩy mậu dịch biên giới, thu hút đầu tư. Phối hợp
chặt chẽ với Vùng Nouvelle Aquitane – CH Pháp thực hiện Thỏa thuận hợp tác giữa
Vùng Nouvelle Aquitaine và tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021 – 2023; đẩy mạnh các hoạt
động hợp tác với tỉnh Brest – Cộng hòa Belarus theo quy định về hợp tác, hướng
tới phát triển.
Bám sát và mạnh dạn đề xuất với Trung ương về
các cơ chế, chính sách đặc thù áp dụng cho Lào Cai để đẩy nhanh tốc độ phát
triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng hội nhập quốc tế, trong đó tập
trung trên các lĩnh vực trọng tâm như: Đề án phát triển tỉnh Lào Cai; các vấn
đề lớn về phát triển hạ tầng giao thông liên vùng (đường sắt 1.435 mm tuyến Hải
Phòng – Hà Nội – Lào Cai – Côn Minh; cảng hàng không Sa Pa; cầu đường bộ sông
Hồng...); nguồn lực đầu tư Khu Kinh tế cửa khẩu Lào Cai, Khu đô thị du lịch Sa
Pa; thí điểm triển khai Khu hợp tác kinh tế biên giới.
Đẩy mạnh công tác cải cách hành chính, đơn
giản hóa các thủ tục, phối hợp chặt chẽ, nhanh chóng giữa các sở, ngành, đơn vị
để tạo điều kiện thuận lợi, nhanh chóng cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp đầu tư
sản xuất, kinh doanh, thực hiện dự án trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, hoàn thiện
cơ chế chính sách ưu đãi thu hút đầu tư phù hợp.
Đổi mới công tác vận động, xúc tiến đầu tư theo
hướng thực chất, hiệu quả thông qua việc tăng cường mở rộng quan hệ hợp tác với
các đầu mối tại Bộ, Ngành Trung ương, các tổ chức quốc tế, đặc biệt là các dự
án FDI đầu tư trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ, du lịch, logistics. Tăng
cường các biện pháp để thu hút vốn FDI: đẩy nhanh tiến độ triển khai công tác
lập, trình phê duyệt, công bố quy hoạch, nhất là quy hoạch khu công nghiệp, khu
kinh tế làm cơ sở vận động thu hút đầu tư; tích cực mở rộng quan hệ hợp tác với
các đối tác nước ngoài làm nền tảng thu hút đầu tư; tăng cường vận động đầu tư
tại chỗ, nhất là vận động các dự án đang triển khai trên địa bàn tỉnh mở rộng
quy mô đầu tư, sản xuất kinh doanh.
Nghiên cứu, xây
dựng bộ máy chuyên sâu, đồng bộ từ Trung ương đến địa phương tham mưu về cơ
chế, chính sách, thực hiện công tác dự báo để chủ động trong việc triển khai
hợp tác với các đối tác nước ngoài.